Vụ án Đất đai là các tranh chấp về đất đai thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án theo đó những tranh chấp về đất đai theo Luật Đất đai không thuộc thẩm quyền của UBND các cấp, các tranh chấp mà người sử dụng đất có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay tuy không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng có tài sản gắn liền trên đất. Các tranh chấp về đất đai đã được UBND cấp xã, phường, thị trấn nơi có đất hòa giải nhưng các bên không thống nhất được với nhau và khởi kiện ra tòa án, thì tòa án sẽ thụ lý và giải quyết vụ án tranh chấp về đất đai.
Thẩm quyền giải quyết tranh chấp trong vụ án đất đai là quá trình cơ quanh nhà nước có thẩm quyền tiến hành giải quyết các tranh chấp. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai được quy định trong Luật Đất đai là thuộc ủy ban nhân dân các cấp hoặc tòa án nhân dân. Khi giải quyết tranh chấp đất đai bắt buộc phải thực hiện thủ tục hòa giải tại xã, phường thị trấn, đây là thủ tục bắt buộc và thẩm quyền của UBND cấp xã là thực hiện việc hòa giải.
Tranh chấp thuộc thẩm quyền của tòa án là các tranh chấp đất đai đã được hòa giải tại UBND cấp xã nhưng không hòa giải thành hoặc không thể hòa giải được, cụ thể:
Tranh chấp đất đai mà đương sự có Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do Tòa án nhân dân giải quyết.
Lựa chọn Tòa án hoặc UBND cấp xã khi giải quyết tranh chấp là: Tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này thì đương sự chỉ được lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định sau đây:
a) Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền theo quy định;
b) Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự;
Trường hợp đương sự lựa chọn giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền thì việc giải quyết tranh chấp đất đai được thực hiện như sau:
a) Trường hợp tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính;
b) Trường hợp tranh chấp mà một bên tranh chấp là tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính;
Người có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai phải ra quyết định giải quyết tranh chấp. Quyết định giải quyết tranh chấp có hiệu lực thi hành phải được các bên tranh chấp nghiêm chỉnh chấp hành. Trường hợp các bên không chấp hành sẽ bị cưỡng chế thi hành.
Những tranh chấp thuộc vụ án đất đai là các tranh chấp trong lĩnh vực đất đai như:
- Tranh chấp về quyền sử dụng đất.
- Tranh chấp về hợp đồng mua bán, chuyển nhượng nhà đất;
- Tranh chấp về thừa kế đất đai;
- Tranh chấp về bán đấu giá nhà đất;
- Tranh chấp về Danh giới quyền sử dụng đất;
- Tranh chấp ngõ đi chung..
Thủ tục giải quyết vụ án tranh chấp đất đai là thủ tục chung được quy định trong Bộ luật Tố tụng dân sự, việc giải quyết vụ án tranh chấp đất đai được thực hiện như việc giải quyết vụ án dân sự. Trong hệ thống tòa án không có Tòa án về lĩnh vực đất đai mà xác định đất đai là một quan hệ pháp luật dân sự, do đó vụ án đất đai cũng được gọi chung là vụ án dân sự và các bản án do tòa án ban hành gọi là Bản án Dân sự sơ thẩm hay Bản án Dân sự phúc thẩm.
Luật sư bào chữa, hướng dẫn khởi kiện và bảo vệ quyền lợi
Các bài viết liên quan:
Vụ án gia đình và người chưa thành niên;
CÔNG TY LUẬT DOANH GIA
Điện thoại: 0904.779997 – 098.112.9988
Địa chỉ: Số 72 Ngô Gia Tự, Đức Giang, Long Biên, Hà Nội
Website: www.luatdoanhgia.com; Email: luatdoanhgia@gmail.com